MỘT SỐ BIỆN PHÁP
HÌNH THÀNH NỀ NẾP CHO HỌC SINH LỚP
MỘT
II. Nội dung
1. Lý do, sự cần thiết chọn biện pháp
Năm học 2022 – 20223 tôi được phân công chủ nhiệm lớp
1/2.
-Với học sinh lớp 1 còn rất non nớt, các em sống trong
những gia đình có hoàn khác nhau, nếp sống khác nhau nên nhận thức và nếp sống
cũng khác nhau.
- Các em rất ham học hỏi, thích bắt chước, hiếu động
chưa biết tập trung lâu sự chú ý vào một cái gì đó. Năm đầu tiên của đời học
sinh, trẻ rất bỡ ngỡ với việc chuyển hoạt động chủ đạo từ chơi sang hoạt động
học tập, đặc biệt rất dễ xúc động với các yêu cầu và quy tắc của trường học.
Giao tiếp giữa học sinh và giáo viên chưa nhịp nhàng. Học sinh nói tự do trong
giờ nhiều. Giáo viên phải nói nhiều trong giờ dạy, học sinh mất trật tự, chưa
tự giác học tập.
-Thực tế, nếu học sinh không có nề nếp thì việc giáo
dục và dạy học trên lớp sẽ không đạt hiệu quả cao.
- Đứng trước thực tế này, khi bắt đầu nhận lớp tôi đã
chú trọng đến việc sẽ rèn nề nếp cho các
em như thế nào, áp dụng những phương pháp gì ? Và kết quả thu được sau quá
trình rèn luyện sẽ tạo ra được một lớp học với số học sinh đạt tốt về nề nếp hay
không.
Chính vì muốn các em có nề nếp trong học tập trong từng hoạt động người giáo viên
phải uốn nắn, rèn dũa cho các em biết ngăn nắp gọn gàng khoa học ngay từ khi
bước chân vào ngưỡng cửa nhà trường. Xuất phát từ những lý do trên, tôi đã mạnh
dạn chọn biện pháp: Một số biện pháp hình thành nề nếp cho học sinh lớp 1.
Kết quả khảo sát những tiết đầu khi dạy:
Tổng số học
sinh |
Học sinh
thực hiện nề nếp |
Học sinh
cần rèn luyện |
|||
SL |
% |
SL |
% |
||
Khảo sát
năm học 2022 - 2023 |
15/8 |
1 |
6,7 |
14 |
93,3 |
2. Những biện pháp đã thực hiện .
Biện pháp 1: Kiểm tra vệ sinh lớp
học, bàn ghế trong lớp: Khi
giáo viên chủ nhiệm bước vào lớp điều đầu tiên phải quan sát xem lớp có sạch sẽ
không, bàn ghế có ngay ngắn không. Nếu lớp học chưa đạt được yêu cầu như vậy
giáo viên là người trực tiếp sắp xếp và sau đó hướng dẫn học sinh kê lại bàn ghế,
dọn dẹp lớp học sạch sẽ. Ngoài ra nếu thấy những mẩu giấy vụn của bạn nào không
may làm rơi cũng tự giác nhặt bỏ vào thùng rác và luôn luôn có ý thức bảo vệ
môi trường.
Biện pháp 2: Nề nếp kiểm tra vệ sinh cá nhân, tư trang của
học sinh: Ví dụ: Khi kiểm
tra tay của các em xem có sạch sẽ hay không buổi đầu tôi phải hướng dẫn học
sinh cách rửa tay sạch bằng xà phòng. Khi học sinh biết cách rửa tay học sinh
có thói quen về nhà các em có thể tự rửa tay sạch trước khi đến lớp hoặc trước
khi vào học và luôn có ý thức giữ vệ sinh sạch sẽ. Bằng lời nói kết hợp với hiệu
lệnh để học sinh thực hiện theo yêu cầu của cô. Khi cô nói các con hãy xòe hai
bàn tay lên bàn cô sẽ kiểm tra và kết hợp
với câu nói: "Tay đẹp, tay xinh, tay trắng tinh cô khen ngợi.
Biện pháp 3: Xếp hàng vào lớp và ra về: Giáo viên hướng dẫn cho các em xếp hàng, đứng
theo tổ và các hô khi vào lớp và ra về.Hình thành cho học sinh xếp hàng nhanh, không chen lấn
xô đẩy nhau.
Biện pháp 4: Nề nếp truy bài đầu giờ: Các em lúc đầu chưa quen tiếng trống báo hiệu giờ truy bài. Thấy có tiếng
trống còn ngây ra đứng nghe, không hiểu chuyện gì. Giáo viên chủ nhiệm phải đôn
đốc, đến lớp cùng với các em, nhắc các em tiếng trống đầu tiên ta phải vào lớp
ngồi, lấy sách ra đọc bài, không nói chuyện, không chạy nhảy lung tung trong lớp.
Lấy vở bài tập ra để các bạn kiểm tra, chuẩn bị sách vở, đồ dùng lên bàn.
Biện pháp 5: Nền nếp chào cô khi vào lớp và chào cô ra về: Để rèn được nền nếp học sinh biết chào hỏi thầy cô giáo, tôi sử dụng biện pháp nêu gương. Đứng nghiêm, chào to, dõng dạc, mắt nhìn cô giáo. Khi cô gật đầu chào lại mới được ngồi xuống. Không vừa chào vừa cười, không đùa nghịch khi chào cô giáo. Hay khi tan học, sau khi dọn xong sách vở, lớp trưởng cũng hô tương tự để các bạn làm theo.
Biện pháp 6: Nề nếp
ra, vào lớp: Ban đầu các em đến lớp thấy bạn ra, một vài bạn khác cũng ra
theo. Khi vào lớp cũng cứ vào tự nhiên như không có ai. Các em còn không biết
nói lịch sự khi muốn xin ra ngoài. Tôi đã phải hướng dẫn, cho các em nói đi nói
lại câu xin phép ra ngoài và xin phép vào lớp, phải dùng từ “ Đi vệ sinh” thể
hiện sự lịch sự, có văn hóa.
Biện pháp 7: Nề nếp giơ tay phát
biểu: Lúc đầu, khi giáo viên
đặt câu hỏi, các em thường ngồi nói tự do, tranh nhau nói, em nói trước, em nói
sau, không rõ ràng, lại gây ồn ào lớp học. Tôi đã hướng dẫn các em cách giơ tay
để xin phát biểu, trình bày ý kiến hay suy nghĩ của mình. Cô gọi đến tên phải đứng
dậy trả lời, không ngồi, khi bạn trả lời người khác phải lắng nghe, không nói
chen vào lời của bạn.
+ Ví dụ: Khi đang khoanh tay, hay đang viết bài, mà muốn phát biểu ý kiến,
các em giơ tay trái, vì tay phải còn đang cầm bút…. Đầu khuỷu tay chạm mặt bàn,
bàn tay, các ngón tay thẳng, không cụp, cong, gần với má. Tư thế ngồi trật tự,
ngay ngắn. Không giơ thẳng cánh tay ra phía trước, không nhoài người lên bàn và
nói: “Em, em”.
Biện pháp 8: Nề nếp thực hiện theo hiệu lệnh: Đây là một nề nếp đòi hỏi học sinh vừa phải
nhớ tên, vừa phải nhớ kí hiệu, vì thế tôi thường xuyên sử dụng trong các tiết học
hàng ngày, để tạo sự nhịp nhàng, linh hoạt giữa giáo viên và học sinh, tránh được
sự ồn ào, nói nhiều trong quá trình lên lớp.
Biện pháp 9: Đa dạng các hoạt động: “ Học mà chơi, chơi mà học ”: Giúp học sinh qua hoạt động học tập là trò
chơi để tiếp thu và hiểu bài tốt nhất đồng thời cũng hình thành cho các em về:
Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hoạt động tương tác giữa các cá nhân trong lớp thông
qua trò chơi. Đối với học sinh Tiểu học, vui chơi vẫn là nhân tố quan trọng
trong hoạt động của học sinh. Với nhiều cách chơi khác nhau sẽ giúp học sinh “
học mà chơi, chơi mà học”. Học sinh thêm hứng thú học tập và tiếp thu bài tốt
hơn.
Biện pháp 10: Ứng dụng công nghệ thông tin
trong sinh hoạt 15 phút đầu giờ cho học sinh: Thông
qua việc ứng dụng công nghệ thông tin trong buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ học
sinh rất thích xem và lắng nghe. Hầu như trong lớp không còn một tiếng ồn ào mà
chỉ còn tiếng của những thước phim như Truyện Tấm Cám, chị Võ Thị Sáu,… sẽ hình thành cho học sinh chú ý và trật tự
15 phút đầu giờ.
Biện pháp 11:
Tuyên dương, khen thưởng hàng tuần:
cuối tuần tôi thường tổ chức tuyên dương cho những
em học tốt thì bên cạnh đó tôi còn tuyên dương cho những em đã rèn luyện tốt nề nếp cá nhân.
Biện pháp 12: Phối kết hợp với
phụ huynh để xây dựng nề nếp, thói quen học tập cho học sinh. Muốn các em có ý thức tự giác học tập cả trên
lớp cũng như ở nhà và chuẩn bị đầy đủ sách, vở, đồ dùng của ngày hôm đó. Tôi
thường xuyên liên lạc trao đổi trực tiếp với PHHS để PHHS nắm được kết quả học
tập và rèn luyện của con mình. Đồng thời phối hợp với PHHS cùng hướng dẫn học
sinh chuẩn bị đồ dùng học tập trước khi đến lớp. Để từ đó hình thành nề nếp học
tập ở nhà cho học sinh.
Với việc chuẩn bị đủ sách, vở theo đúng thời khóa biểu. Ngay từ đầu năm
tôi đã làm thời khóa biểu, in cho mỗi em một bản yêu cầu về treo ở góc học tập
và hàng ngày chuẩn bị theo các môn học ghi trong đó.
3. Kết quả đạt được
Sau khi áp
dụng những biện pháp nêu trên, bước đầu đã thu được kết quả rõ rệt, phụ huynh
càng tin tưởng, được ban giám hiệu nhà trường và đồng nghiệp đánh giá cao. Lớp
đã xây dựng tốt một số nền nếp như: học sinh chấp hành tốt nội quy của trường,
lớp, trong giờ học các em chú ý nghe giảng. Vệ sinh cá nhân và vệ sinh trường lớp
sạch sẽ. Trong lớp xây dựng được nhiều đôi bạn cùng tiến, chất lượng học tập
nâng cao rõ rệt.
Qua gần hơn 2 tháng thực hiện tại
lớp tôi chủ nhiệm, kết quả khảo sát khi
áp dụng các biện pháp như sau:
Kết quả |
Tổng số học sinh |
Học sinh thực hiện nề nếp |
Học sinh cần rèn luyện |
||
SL |
% |
SL |
% |
||
Khảo sát năm học 2022 - 2023 |
15/8 |
10 |
66,7 |
5 |
33,3 |
4. Những bài học kinh nghiệm được rút ra từ quá trình áp dụng biện pháp.
Để đạt được kết quả như mong muốn, giáo viên cần phải thực hiện những
yêu cầu :
- Giáo viên phải là một tấm gương sáng, mẫu mực để học sinh noi theo.
- Người giáo viên phải tu dưỡng,
rèn luyện phẩm chất đạo đức tốt, ứng xử hòa nhã với đồng nghiệp, tạo môi trường
sư phạm văn minh và có kỉ cương
- Giáo viên cần thể hiện sự nghiêm khắc nhưng cũng thể hiện sự yêu
thương, quan tâm tới học sinh để các em có thể gần gũi mình.
- Những ngày đầu năm học giáo viên cần đến lớp sớm hướng dẫn học sinh
cách xếp hàng, truy bài để tạo thói quen cho các em.
- Để các giờ học không bị nhàm chán giáo viên cần đổi mới phương pháp dạy
học để các em được chủ động lĩnh hội kiến thức.
- Giáo viên cần làm thường xuyên và làm tốt các giờ sinh hoạt lớp vì
thông qua sinh hoạt giúp các em được chia sẻ, trải nghiệm để có động lực phấn đấu
cho tuần sau.
- Cần kết hợp với giáo viên bộ môn để duy trì các nền nếp.
- Thường xuyên duy trì việc thực hiện nề nếp cho học sinh theo quy
trình đã hướng dẫn.
Trên đây là kinh
nghiệm của bản thân trong quá trình áp dụng biện pháp hình thành nề nếp cho học
sinh lớp 1. Chắc chắn không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Kính mong nhận
được những đóng góp của đồng nghiệp và cấp trên để bản thân từng bước hoàn thiện
mình, góp phần nâng cao hiệu quả trong việc thực hiện nhiệm vụ “Trồng người” –
một nhiệm vụ đầy vinh quang này. Xin chân thành cảm ơn!
Ngày
24 tháng 10 năm 2022