PHÒNG
GD& ĐT CAO LÃNH |
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
TRƯỜNG
TH PHONG MỸ 4 |
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc |
|
____________________________________ |
MẪU 3
BÁO CÁO BIỆN PHÁP
GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY
___________________________
A.
Sơ lược lý lịch:
Họ và tên: Nguyễn Văn Ri Chức vụ: Giáo viên dạy lớp Hai/1
Đơn vị: Trường Tiểu học Phong Mỹ 4
Tên biện pháp: Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi, trong giờ
học toán cho
học sinh lớp Hai/1. Trường Tiểu học Phong Mỹ 4.
B. Nội dung
I. Thực trạng và nguyên nhân
Trong
chương trình giáo dục tiểu học hiện nay, môn Toán cùng với các môn học khác
trong nhà trường Tiểu học có những vai trò góp phần hết sức quan trọng đào tạo
nên những con người phát triển toàn diện.
Toán
học là môn khoa học tự nhiên có tính lôgíc và tính chính xác cao, nó là chìa
khóa mở ra sự phát triển của các bộ khoa học khác.
Muốn
học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi người Giáo viên không phải chỉ
truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong Sách giáo khoa, sách
hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách dập khuôn, máy móc làm cho học sinh
học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học
sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao. Nó là
một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành những con
người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra
hàng ngày.
Yêu
cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học hướng tới “ Trường học thân thiện – Học
sinh tích cực” môn Toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy học sinh học tập tích cực, chủ động
sáng tạo.
Vì vậy người giáo viên phải gây
được hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các
hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất.
Khi chúng ta đưa ra được các trò
chơi Toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chắc chắn chất lượng dạy học
môn Toán sẽ ngày càng nâng cao. Chính vì những lý do nêu trên mà tôi đã chọn đề
tài sáng kiến kinh nghiệm:
"Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi, trong giờ học toán cho học sinh lớp 2/1. Trường Tiểu học Phong Mỹ 4 ". Nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh.
1. Thực trạng
Được sự tín nhiệm của Ban giám hiệu
trường, tôi được giảng dạy lớp 2/1.
Đa số học sinh
nơi đây thuộc vùng nông thôn vùng sâu của xã, Nên việc tìm kiếm các vật liệu để
làm đồ dùng học tập phục vụ cho tiết học cụ thể là các trò chơi Toán học rất khó khăn.
Cơ sở vật chất,
điều kiện dạy học, đồ dùng trang thiết bị được cấp trên đầu tư hỗ trợ tương đối
đầy đủ nên việc dạy học của thầy và trò diễn ra khá thuận lợi.
Lớp Hai/1, tổng số học sinh 24/11 nữ.
Thời
điểm |
GIỎI |
KHÁ |
TRUNG
BÌNH |
YẾU |
||||
Trước
khi áp dụng tổ chức trò chơi |
SHS |
TL% |
SHS |
TL% |
SHS |
TL% |
SHS |
TL% |
04 |
16,7 |
10 |
41,7 |
08 |
33,3 |
02 |
8,3 |
2. Nguyên nhân
Các em vừa bước qua ngưỡng cửa của
lớp 1, đây là lứa tuổi còn quen với việc tự do vui chơi, chưa đi vào nề nếp học
tập một cách có ý thức.
Đa số phụ huynh
chưa quan tâm đến công tác phối hợp, giúp đỡ cho con em mình biết tự lực trong
việc học tập ở lớp cũng như ở nhà.
II. Biện pháp đã thực hiện
1.
Chuẩn bị trò chơi:
a. Nghiên
cứu tài liệu:
Để
thực hiện đạt hiệu quả về việc tổ chức trò chơi Toán cho học sinh lớp 2, tôi đã
đọc tài liệu, sách báo, tạp chí giáo dục… có liên quan đến nội dung đề tài.
Chính sự nghiên cứu, tìm tòi ở tài liệu
giúp cho các tiết học Toán có sử dụng trò chơi đạt kết quả tốt.
b. Nghiên cứu thực tế:
Thông qua các tiết dự giờ tôi đã trao
đổi thêm, tư vấn với các bạn đồng nghiệp về nội dung các trò chơi phục vụ cho
môn Toán 2 để áp dụng cùng nhau tổng kết, đúc rút kinh nghiệm trong quá trình
dạy học.
Tổ chức và tiến hành thực nghiệm sư
phạm để kiểm tra tính khả thi của đề tài.
Thông qua các tiết dạy thực tế trên
lớp, bản thân tôi đã phân loại các đối tượng học sinh, tìm hiểu xem học sinh
thường yếu ở mạch kiến thức nào, để lựa chọn trò chơi cho phù hợp, giúp các em
củng cố kiến thức để hiểu bài một cách chắc chắn.
2. Lựa chọn các trò chơi:
-
Việc lựa chọn các trò chơi học tập trong môn Toán lớp 2 phải đáp ứng những yêu
cầu của mục đích dạy học. Các trò chơi phải đặt ra cho học sinh các nhiệm vụ
học tập tương ứng với nội dung dạy học. Mỗi trò chơi cần có một vị trí đóng góp
cụ thể trong tiến trình thực hiện mục
đích dạy học.
Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu dạy
học bộ môn Toán lớp 2, hệ thống các trò chơi phải được lựa chọn sao cho đa dạng
về chủ đề, phong phú về cách chơi. Dựa vào hình thức, cách chơi và luật chơi
của trò chơi có thể thay thế các trò chơi một cách linh hoạt (thay số bằng chữ,
câu cá, mèo bắt chuột, tìm hoa hái quả, cánh hoa tìm nhụy, …) từ sự thay thế
linh hoạt tạo cho giáo viên có cơ hội tổ chức trò chơi phù hợp với đối tượng
học sinh của mình. Để từ đó các em cảm thấy :
“Mỗi ngày
đến trường là một niềm vui”.
Lựa
chọn trò chơi phải phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, vừa sức với học sinh.
Lựa
chọn thời điểm thích hợp khi tổ chức các trò chơi, học tập cho học sinh.
+
Sau khi hoàn thành một bài học. Cách này có ưu điểm là kích thích được sự hứng
thú học tập của học sinh, giờ học tránh được không khí suy nghĩ căng thẳng trở
thành “ Vui mà học, học mà chơi” hết sức sinh động.
+
Sau khi hoàn thành một chương. Với cách này sẽ giúp cho học sinh hệ thống lại
kiến thức một cách sinh động và hiệu quả.
3. Xây dựng và thiết kế trò chơi:
Trò
chơi học tập là trò chơi mà luật của nó bao gồm các qui tắc gắn với kiến thức,
kĩ năng có được trong hoạt động học tập, gắn với nội dung bài học, giúp các em
khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân, thông qua các trò chơi học sinh vận
dụng các kiến thức, kĩ năng đã học vào các tình huống của trò chơi.
Để
các trò chơi góp phần mang hiệu quả cao trong giờ học, khi xây dựng và thiết kế
trò chơi tôi thường tuân thủ các nguyên tắc sau:
F
Phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học.
F
Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục.
F
Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học.
F
Trò chơi phải phù hợp với tâm lý học sinh lớp 2, phù hợp với khả năng người
hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
F
Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh.
Thông thường cấu trúc của một trò chơi
học tập Toán lớp 2 tôi đã thiết kế như sau:
Ø Tên
trò chơi:
Mục
đích: Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ
năng nào. Mục đích của trò chơi sẽ qui định hoạt động được thiết kế trong trò chơi.
Đồ
dùng đồ chơi: Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong trò chơi học tập.
Nêu
luật chơi: Chỉ rõ nguyên tắc của hoạt động chơi qui định đối với người
chơi, qui định thắng thua của trò chơi.
Số người tham gia:
Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi.
Nêu cách chơi:
Để người chơi nắm và thực hiện tốt.
Ø Cách tổ chức trò
chơi :
*
Thời gian tiến hành từ 5 – 7 phút
*Bước 1: Giới thiệu trò chơi.
- Nêu tên trò chơi.
- Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa
mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy định.
*Bước 2: Chơi thử
- Thông qua chơi thử để nhấn mạnh
luật chơi.
*Bước 3: Chơi thật
*Bước 4: Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người
tham dự, giáo viên có thể nêu thêm những tri thức được học tập qua trò chơi,
những sai lầm cần tránh.
*Bước 5: Thưởng - phạt :
Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải mái và tự giác
làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng
những hình thức đơn giản, vui (như chào các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy
lò cò,...)
4 . Tổ chức trò chơi :
Trò
chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học. Có thể nói nó quan
trọng như ăn, ngủ, học tập trong đời sống của các em. Chính vì vậy các em luôn tìm mọi cách và
tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để được chơi. Được tham gia trò chơi có
tổ chức các em sẽ tham gia hết sức tự giác và chủ động.
Khi chơi, các em biểu lộ tình cảm rất
rõ ràng như: Vui mừng khi giành chiến thắng và buồn bã khi thất bại. Vui mừng
khi thấy đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân các em thấy có lỗi khi không
làm tốt nhiệm vụ của mình.
Vì tập thể mà các em khắc phục khó
khăn, phấn đấu hết khả năng để mang lại chiến thắng cho tổ, nhóm của mình. Đây
chính là đặc tính rất cao của trò chơi.
Vì
vây, khi tổ chức trò chơi, tôi không bao giờ đòi hỏi quá cao ở nội dung trò
chơi mà chỉ cần trò chơi mang được một nội dung hoặc một kỹ năng cơ bản của bài
học là được. Khi tổ chức các trò chơi
phải sắp xếp các tình huống chơi sao cho tất cả mọi học sinh của nhóm (hoặc
lớp) đều được tham gia
Trò chơi
1 : Rồng cuốn lên mây
- Mục đích :
- Kiểm tra kỹ năng tính nhẩm của học sinh, củng cố các bảng cộng, trừ,
nhân, chia...
- Chuẩn bị :
- Một tờ giấy viết sẵn các phép tính cộng, trừ, nhân, chia trong các
bảng các em,
- Cách chơi :
Một em được chủ định làm đầu rồng lên bảng
+
Em cất tiếng hát :
"
Rồng cuốn lên mây
Rồng
cuốn lên mây
Ai
mà tính giỏi về đây với mình"
+
Sau đó em hỏi :
"Người
tính giỏi có nhà hay không ?"
-
Một em học sinh bất kỳ trả lời :
"Có
tôi ! Có tôi !"
-
Em làm đầu rồng ra phép tính đó, ví dụ : phép nhân
" 4 x 5 bằng bao nhiêu ?"
-
Em tính giỏi trả lời (nếu trả lời đúng thì được đi tiếp theo em đầu rồng). Cứ
như thế em làm đầu rồng cứ ra câu hỏi và cuốn đàn lên mây.
-
Lưu ý : Ở trò chơi này nên chọn em làm đầu rồng (là em Trưởng trò) phải nhanh
nhẹn, hoạt bát.
Trò
chơi 2: Cánh hoa tìm nhụy
Ví
dụ: bài: Phép cộng có tổng bằng 100
- Mục đích :
- Giúp các em
làm quen cánh tính tới số 100, các số tròn chục. Ví dụ : củng cố cách cộng trừ
trong phạm vi 100.
- Chuẩn bị :
- 2 nhụy hoa ghi kết
quả và các cánh hoa ghi phép tính.
- Cách chơi :
-
Chọn hai đội bất kì, mỗi đội 3 em, giáo viên cho một thời gian nhất định. Trong
thời gian đó hai đội phải hoàn tất ghép các cánh hoa vào nhụy thích hợp. Cả lớp
cổ vũ cho hai đội bằng cách hô to “cố lên”
Trò chơi 3 : Rung chung vàng
(Áp
dụng trong củng cố của các bài toán)
- Mục đích :
Giúp
học sinh nhớ lại toàn diện bài học trong một tiết học.
- Chuẩn bị :
+
Một cây cảnh, trên cây có treo một quả chuông vàng.
+
Các tấm bìa để ghi những phép tính.
-
Cách chơi :
Giáo
viên ghi các phép tính đã học trong một tiết đó và đố nhanh các nhóm, nhóm nào
nói nhanh nhiều lần nhất nhóm đó sẽ lên rung chuông vàng.
III. Hiệu quả và khả năng áp dụng
1. Hiệu quả
Trò chơi học tập là một loại
hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong các giờ học của học
sinh Tiểu học. Trò chơi học tập tạo ra không khí vui tươi, hồn nhiên,
sinh động trong giờ học. Trò chơi học tập còn kích thích được trí
tưởng tượng, tò mò ham hiểu biết ở trẻ.
Từ
những bài học có sử dụng trò chơi, các tiết học đã trở nên sinh
động, học sinh đã tích cực hoạt động nhiều hơn, tiếp thu bài một
cách vững chắc hơn.
Thông qua các bài học có sử
dụng trò chơi các em rèn luyện được khả năng nhanh nhẹn, khéo léo và
tạo cho các em mạnh dạn, tự tin trước tập thể.
Thông qua trò
chơi học tập, không chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong học tập mà
còn giúp các em tự tin hơn, có cơ hội khẳng định mình và tự đánh giá
nhau trong học tập.
Kết quả đánh giá bằng
điểm số sau những tiết học có tổ chức trò chơi:
Thời
điểm |
GIỎI |
KHÁ |
TRUNG
BÌNH |
YẾU |
||||||||
Trước
khi áp dụng tổ chức trò chơi |
SHS |
TL% |
SHS |
TL% |
SHS |
TL% |
SHS |
TL% |
||||
04 |
16,7 |
10 |
41,7 |
08 |
33,3 |
02 |
8,3 |
|||||
Sau
khi áp dụng tổ chức trò chơi |
10 |
41,7 |
12 |
50,0 |
02 |
8,3 |
/ |
/ |
||||
2.
Khả năng áp dụng
Qua việc áp dụng thành công sáng
kiến kinh nghiệm “Một số kinh
nghiệm tổ chức trò chơi, trong giờ học Toán cho học sinh lớp 2/1”:
1. Lồng ghép tổ chức trò chơi vào các tiết học nhằm làm cho
bài học sinh động, học sinh tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng mà đạt
hiệu quả cao, trước hết người giáo viên phải có tâm huyết với nghề,
phải hết lòng tin yêu học sinh.
2. Phải xác định tổ chức trò chơi Toán cho học sinh lớp 2 là
vô cùng cần thiết. Song giáo viên cũng không nên quá lạm dụng những trò
chơi. Ở mỗi giờ học ta chỉ nên tổ chức cho các em chơi từ 1 - 2 trò
chơi trong khoảng 5 -7 phút. Do vậy,
người giáo viên cần có kĩ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiện
trò chơi thật hợp lý và đồng bộ, phát huy tối đa vai trò học tập
của học sinh.
3. Khi tổ chức trò chơi học tập nói chung và trò chơi môn Toán
lớp 2 nói riêng, giáo viên cần phải dựa và nội dung bài học, điều
kiện cơ sở vật chất của nhà trường, dựa vào thời gian trong từng
tiết học mà lựa chọn hoặc thiết kế các trò chơi cho phù hợp. Giáo
viên cần chuẩn bị kế hoạch tổ chức trò chơi một cách chu đáo để
đạt hiệu quả cao.
KẾT
LUẬN
Trò chơi Toán
góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học nói chung
và phương pháp dạy học môn Toán lớp 2 nói riêng đều theo hướng phát
huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường
hoạt động cá thể phối hợp với học tập, giao lưu. Hình thành và rèn
luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực hiện.
Trò chơi học
tập là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong các
giờ học của học sinh lớp 2. Trò chơi học tập tạo ra không khí vui
tươi, hồn nhiên, sinh động trong giờ học. Nó còn kích thích được trí
tưởng tượng, tò mò, ham hiểu biết
Trò chơi học tập
làm thay đổi hình thức hoạt động học tập của học sinh, giúp các em
tiếp thu kiến thức một cách tự giác, tích cực. Giúp học sinh rèn
luyện, củng cố kiến thức, đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được
tích lũy qua hoạt động vui chơi.
Trên đây là
một số kinh nghiệm của bản thân đã áp
dụng thành công trong thời gian dạy học ở trường Tiểu học Phong Mỹ 4, Tôi xin
được chia sẻ.
Rất mong rằng sáng kiến kinh nghiệm này
sẽ được áp dụng và phổ biến rộng rãi để chất lượng giáo dục ngày
càng được nâng cao hơn.
Tôi xin chân
thành cảm ơn.
|
Phong Mỹ, ngày 25
tháng 11 năm 2020 |
|
Người viết |
|
Nguyễn
Văn Ri |